CƠ BẢN VỀ CÁCH SOẠN HÒA ÂM MIDI
Có bao nhiêu người hiểu sự khác biệt giữa "căn bản" và "cơ bản". Căn bản = nền, gốc. Cơ bản = cần thiết, chánh yếu.
Ai soạn hòa âm vi tính chủ yếu với "vòng lặp âm thanh máy móc đóng hộp" (loops) và ai không nhận ra được sự tinh tế trong âm thanh thì xin đừng đọc bài viết này.
Tôi đã nghe, đã cân chỉnh âm thanh chi tiết với từng track âm thanh nhạc cụ của nhiều người soạn hòa âm trên máy vi tính và tôi nhận ra là họ không hiểu cách soạn hòa âm trên vi tính sao cho sạch. Hầu như họ cố nhồi nhét âm thanh sao cho thật ồn (mà họ nghĩ như vậy là âm thanh đầy đặn), đặc biệt là lúc nào cũng có tiếng pad lê thê um nhòa, tiếng trống và tiếng bass ồn đục (chứ không phải dầy và nặng) đập vào mặt người nghe.
Đây là những điều cơ bản trong cách soạn hòa âm vi tính:
1. Không bao giờ dùng loops vì điều này chứng tỏ sự nghèo nàn trong tư duy âm nhạc và sự non kém trong tai nghe không gian âm thanh 3D.
Nếu muốn dùng để cho bản nhạc nghe có màu sắc âm thanh và tiết nhịp điện tử hiện đại thời âm nhạc nhảm nhí, thì chỉ nên dùng loop tiết nhịp để làm phần nền nhưng phải nhẹ. Và để làm được điều này thì phải có cảm thụ âm nhạc.
Nghe loop tiết nhịp trong ca khúc "Games People Play" do Eric Woolfson (tác giả ca khúc) tự tạo nhằm giữ tempo khi thu âm ca khúc này nhưng sau đó đã được đưa luôn vào trong bản ca khúc hoàn chỉnh.
2. Phải tính và toán các loại nhạc cụ cần thiết cho đúng tinh thần âm nhạc của ca khúc được soạn hòa âm. Và muốn làm tốt điều này thì phải hiểu tính năng nhạc cụ.
3. Luôn phải có đối âm trong hòa âm. Và để làm được điều này thì phải vững nhạc lý và phải có cảm thụ âm nhạc.
4. Soạn tiết nhịp và tiết tấu cho bộ trống. Tôi chuộng việc soạn 1 mẫu tiết tấu trống trong 2 nhịp nhạc. Điều này giúp tạo nét riêng trong nhịp trống. Và nhớ: người đánh trống chỉ có 2 tay mà thôi. Hầu hết các bài hòa âm vi tính mà tôi nhận để cân chỉnh âm thanh nhạc đệm đều dính vấn đề người đánh trống có đến 4 tay: tay đánh hihat, tay đánh snare, tay đánh toms và tay đánh cymbal trong những đoạn phá tiết tấu (báo trống) => tiếng trống ồn.
5. Khi thêm track âm thanh tức là phải thêm được màu sắc hòa âm và âm thanh. Track âm thanh nào không đóng góp cho điều này thì phải loại ra không tiếc nuối vì việc sử dụng các track này chỉ làm cho tổng thể âm thanh um đục ồn hơn mà thôi.
6. Nên soạn hòa âm theo quan điểm: màu sắc âm thanh phong phú dần từ phần đầu ca khúc cho đến đoạn kết ca khúc.
7. Nên chú ý việc bố trí vị trí âm thanh nhạc cụ cho cân đối và dàn rộng từ trái qua phải = pan âm thanh đầy đặn khoảng không gian 180° trước mắt, với trống và bass ở vị trí giữa.
8. Lưu ý: âm lượng nhạc đệm to lên trong những đoạn hòa âm phải là từ việc bổ sung âm thanh nhạc cụ chứ không đơn giản là tăng âm lượng những nhạc cụ hiện hữu.
9. Quan điểm hòa âm của Đắc Tâm: phần lặp lại sau giang tấu phải phong phú màu sắc âm thanh và tiết tấu khác với phần đầu.
Và đây là điều cơ bản cuối cùng: bản hòa âm tử tế không bao giờ rẻ tiền.
Đính kèm
Sửa lần cuối: